མཁས་དབང་དོན་གྲུབ་རྒྱལ་གྱི་རྩོམ་རིག་བརྩམས་ཆོས་འགའ་།།

དོན་གྲུབ་རྒྱལ་གྱི་རྩོམ་རིག་བརྩམས་ཆོས་འགའ་ཉི་ཧོང་སྐད་དུ་བསྒྱུར་ནས་པར་སྐྲུན་འགྲེམས་སྤེལ།

རྩོམ་པ་པོ།

བུམ་པ་རྒྱལ།

རྩོམ་སྒྲིག་པ།

Lhamo

དུས་ཚོད།

2012-12-24 12:24:00

རྩོམ་ཁུངས།

མཚོ་སྔོན་པོ་དྲ་བ།

ཀློག་གྲངས།

681

ཉི་ཧོང་དུ་བསྒྱུར་བའི་དཔལ་དོན་གྲུབ་རྒྱལ་གྱི་བརྩམས་ཆོས《བོད་ཀྱི་དེང་རྩོམ་སྒྱུ་རྩལ་གྱི་སྐྱ་རེངས།》།

        ཉེ་སྔོན་ཉི་ཧོང་བོད་ཀྱི་རྩོམ་རིག་ཞིབ་འཇུག་ཚོགས་པས་བོད་ཀྱི་དེང་རྩོམ་སྲོལ་འབྱེད་མཁན་པོ་སྟེ་དཔལ་དོན་གྲུབ་རྒྱལ་གྱི་རྩོམ་རིག་བརྩམས་ཆོས་འགའ་ཉི་ཧོང་སྐད་དུ་བསྒྱུར་ནས་པར་སྐྲུན་འགྲེམས་སྤེལ་མཛད་འདུག
        ཉི་ཧོང་བོད་ཀྱི་རྩོམ་རིག་ཞིབ་འཇུག་ཚོགས་པ་ནི་བོད་ཀྱི་དེང་རྩོམ་ལ་དགའ་མགུ་ཆེ་བའི་ཉི་ཧོང་བ་བཞི་ཡིས་གྲུབ་པ་རེད། 2004ལོ་ནས་བཟུང་བོད་ཀྱི་རྩོམ་རིག་བརྩམས་ཆོས་དག་བསྒྱུར་འགོ་ཚུགས་པ་དང་། 2008ལོ་ནས་ད་ལྟའི་བར་དུ་དཔལ་དོན་འགྲུབ་རྒྱལ་གྱི་བརྩམས་ཆོས་གཙོར་བྱས་པའི་བོད་ཀྱི་རྩོམ་རིག་བརྩམས་ཆོས་མང་པོ་ཡིག་སྒྱུར་མཛད་ནས་ཉི་ཧོང་གི་དུས་དེབ་སོགས་སུ་བཀོད་ཡོད་པ་རེད།
        ཐེངས་འདིར་བོད་རྩོམ་ཞིབ་འཇུག་ཚོགས་པས་ལོ་མང་རིང་འབད་པ་བྱས་པའི་འབྲས་རྟགས་སུ་དཔལ་དོན་གྲུབ་རྒྱལ་གྱི་རྩོམ་རིག་བརྩམས་ཆོས་འགའ་དང་དེར་འབྲེལ་བའི་རྩོམ་རིག་ཞིབ་འཇུག  རྩོམ་རིག་འགྲེལ་བརྗོད་ཀྱི་བརྩམས་ཆོས་ཁག་ཅིག་གསར་རྩོམ་དང་ཡིག་སྒྱུར་གནང་བ་དེབ་དུ་སྒྲིག་ནས་པར་སྐྲུན་མཛད་ཐུབ་པ་བྱུང་འདུག 
དེབ་འདིའི་དཀར་ཆག་ལ་སོགས་གཤམ་གསལ་ལྟར་རོ།། 
དེབ་ཀྱི་ཁ་བྱང་། 《བོད་ཀྱི་དེང་རྩོམ་སྒྱུ་རྩལ་གྱི་སྐྱ་རེངས།》 
                 …འདི་ན་ཡང་དྲག་ཏུ་མཆོང་ལྡིང་བྱེད་བཞིན་པའི་སྙིང་གསོན་པོ་ཞིག་འདུག
རྩོམ་པ་པོ། དཔལ་དོན་གྲུབ་རྒྱལ།
ཡིག་སྒྱུར་དང་རྩོམ་སྒྲིག་པ།ཉི་ཧོང་བོད་ཀྱི་རྩོམ་རིག་ཞིབ་འཇུག་ཚོགས་པ། (ཁོང་མི།)
འཆི་མེད། (星泉 HOSHI Izumi)  མཁྱེན་རབ་བཟང་པོ། (大川謙作 OKAWA Kensaku)  གཡུ་མཚོ། (海老原志穂 EBIHARA Shiho) པདྨ་ལྷ་མོ། (三浦順子 MIURA Junko) 
དཔར་སྐྲུན་བྱེད་ཡུལ།ཐོ་ཁེ་ཡོ་ཕྱི་སྐད་སློབ་གྲྭ་ཆེན་མོ་ཨེ་ཤ་ཡ་དང་ཨ་ཧྥེ་རི་ཁའི་སྐད་བརྡ་རིག་གནས་ཞིབ་འཇུག་གླིང་། 東京外国語大学亜非語言文化研究所 (Research Institute for Languages and Cultures of Asia and Africa, Tokyo University of Foreign Studies)  
དཔེ་དེབ་འདི་ཉི་ཧོང་གི་དཔེ་སྐྲུན་ཁང勉誠出版 (Bensei Publishing) ནས་ཀྱང་པར་བསྐྲུན་བྱས་འདུག
པར་སྐྲུན་དུས་ཚོད།
2012ལོའི་ཟླ11པའི་ནང་པར་བསྐྲུན་བྱས། 
དེབ་འདིར་བཀོད་ཡོད་པའི་བརྩམས་ཆོས་ཀྱི་དཀར་ཆག
དོན་གྲུབ་རྒྱལ་གྱི་སྒྱུ་རྩལ་བརྩམས་ཆོས།  དོན་གྲུབ་རྒྱལ་གྱིས་བརྩམས། ཉི་ཧོང་བོད་ཀྱི་རྩོམ་རིག་ཞིབ་འཇུག་ཚོགས་པས་བསྒྱུར།
༡ པད་མཚོ། 
༢ འབྲུག་མཚོ། 
༣ སྒྲུང་པ།
༤ རྒན་པོ་བློ་གྱོང་།
༥ འབྲོང་སྟག་ཐང་།
༦ སྤྲུལ་སྐུ། 
༧ སད་ཀྱིས་བཅོམ་པའི་མེ་ཏོག
༨ སེམས་གཅོང་། 
༩ ལང་ཚོའི་རྦབ་ཆུ།
༡༠ རྒྱུ་འབྲས་མེད་པའི་མནའ་མ།
༡༡ ཤ་དང་རུས་པའི་བརྩེ་དུང་།
༡༢ རྐང་ལམ་ཕྲ་མོ། 
༡༣ ཚུལ་ཁྲིམས་རྒྱ་མཚོ།
༡༤ འདི་ན་ཡང་དྲག་ཏུ་མཆོང་ལྡིང་བྱེད་བཞིན་པའི་སྙིང་གསོན་པོ་ཞིག་འདུག 
༡༥ བརྩེ་དུངས་ཀྱི་རྦ་རླབས། (གཅོད་པ་དོན་གྲུབ་དང་མཉམ་དུ་བརྩམས།)
བརྩམས་ཆོས་ཀྱི་འགྲེལ་བརྗོད། 
༡ 《འདིར་བཀོད་པའི་དོན་གྲུབ་རྒྱལ་གྱི་རྩོམ་རིག་བརྩམས་ཆོས་དག་གི་འགྲེལ་བརྗོད་ཐུང་ངུ།》
སྒྱུར་པ་པོའི་གཏམ། 
༣ 《དོན་གྲུབ་རྒྱལ་དང་བོད་ཀྱི་དེང་རྩོམ་སྒྱུ་རྩལ》། མཁྱེན་རབ་བཟང་པོས་བརྩམས།
ཟུར་བཀོད། ༡ 《དོན་གྲུབ་རྒྱལ་གྱི་མི་ཚེ》། པདྨ་འབུམ་གྱིས་བརྩམས། འཆི་མེད་ཀྱིས་བསྒྱུར།
༢ 《དོན་གྲུབ་རྒྱལ་གྱི་བརྩམས་སྒྲུང་དང་བོད་ཀྱི་གཏམ་དཔེ》། གཡུ་མཚོས་བརྩམས། 
༣ 《ཉི་ཧོང་གི་ཀློག་པ་པོ་རྣམས་ལ་བོད་ཀྱི་རྩོམ་རིག་གི་དེབ་ཏོག་ཙམ་ངོ་སྤྲོད་ཞུ་བ།》
ཨ་མདོའི་ས་ཁྲ།
དོན་གྲུབ་རྒྱལ་གྱི་ལོ་ཚིགས་རེའུ་མིག 
མཇུག་བྱང་། 
         གོང་གི་དེབ་འདི་ནི་བོད་ཀྱི་དེང་རྩོམ་སྲོལ་འབྱེད་མཁན་པོ་དཔལ་དོན་གྲུབ་རྒྱལ་གྱི་བརྩམས་ཆོས་ཉི་ཧོང་སྐད་དུ་འགྱུར་ནས་པར་སྐྲུན་འགྲེམས་སྤེལ་བྱས་པ་ཐོག་མ་དེ་ཡིན་ལ། བོད་ཀྱི་དེང་རྩོམ<ཕ་སྐད་རྩོམ་རིག>ཉི་ཧོང་སྐད་དུ་འགྱུར་ནས་པར་སྐྲུན་བྱས་པ་ཐོག་མ་དེ་ཡང་ཡིན། དེབ་འདི་སྒྱུར་སྒྲིག་མཛད་མཁན་དག་ནི་བོད་ཀྱི་རིག་གནས་ལ་དུང་བ་དང་རྒྱུས་མངའ་ཡོད་པ་དག་དག་རེད། 
        ཁོ་ཚོས་དཀའ་ཚེགས་ཀྱི་རི་མོ་ཐོད་ལ་བྲིས་ནས་རེ་བའི་ཁུར་ཀྱིས་དུད་པའི་སྟོན་ལྗོངས་ཤིག་མདུན་དུ་བསུ་ཐུབ་པའི་སྤོབས་པས་བརྟས་འདུག་ལ། བོད་གངས་ཅན་པའི་རྩོམ་རིག་གི་འཇིག་རྟེན་འདི་ཉི་ཧོང་གི་ཀློག་པ་པོ་དག་གི་རྣ་བའི་བུ་རམ་དང་། ནང་སེམས་ཀྱི་གསོས་སུ་འགྱུར་ངེས་པའི་ཆོད་སེམས་བརྟན་པོ་ཞིག་ཀྱང་བཅིངས་ཡོད། འདི་ལྟ་བུའི་ཆོད་སེམས་དང་སྤོབས་པ་ནི་ཁོ་རང་ཚོ་ལམ་ལ་ཆས་པའི་རྒྱགས་ཕྱེ་རེད།
        ཉི་ཧོང་བོད་ཀྱི་ཞིབ་འཇུག་ཚོགས་པས་ལོ་ཟླ་མང་པོ་ཞིག་གི་རྩོལ་བ་ལ་བརྟེན་ནས་དེབ་འདི་རྒྱ་ཆེའི་ཀློག་པ་པོ་དག་གི་སྤྱན་སྔར་འདྲེན་པའི་སྐལ་བ་ལྡན་སོང་། དེ་ལས་གཞན་ཚོགས་པ་འདིས་བོད་ཀྱི་རྩོམ་པ་པོ་གྲགས་ཅན་པད་མ་ཚེ་བརྟན་དང་སྟག་འབུམ་རྒྱལ་གཉིས་ཀྱི་བརྩམས་ཆོས་ཀྱང་ཉི་ཧོང་སྐད་ལ་བསྒྱུར་བཞིན་འདུག  མ་འོངས་པར་བོད་ཀྱི་དེང་རྩོམ་ཉི་ཧོང་རྒྱལ་ཁབ་ནང་ས་ཁྱབ་རྡོ་ཁྱབ་དུ་འགྲོ་བའི་སྔ་ལྟས་བཟང་བོ་ཞིག་ཅི་ལ་མིན། 
        དེབ་འདི་པར་སྐྲུན་བྱས་པ་ནི་རྩོམ་པ་པོ་ཉིད་འཇིག་རྟེན་མི་ཡུལ་དང་ཁ་བྲལ་ནས་མི་ལོ་ཉེར་བདུན་འགོར་བའི་རྗེས་སུ་རྩོམ་པ་པོ་ཁོང་གི་རྩོམ་རིག་བརྩམས་ཆོས་ལ་ད་ལྟ་ད་དུང་འཇིག་རྟེན་མི་ཡུལ་ན་གསེར་འོད་ལམ་ལམ་འཕྲོ་བཞིན་ཡོད་པའི་དན་རྟགས་སུ་འཁུམས་སོ།།
        དེབ་འདིར་བཀོད་པའི་བརྩམས་ཆོས་དག་ལས《བརྩམས་ཆོས་འགྲེལ་བརྗོད》ནང་དུ་དཔལ་དོན་གྲུབ་རྒྱལ་གྱི་རྩོམ་རིག་བརྩམས་ཆོས་དག་ལ་ཕྲན་དཔྱད་མཛད་ནས་བརྩམས་ཆོས་རེ་རེ་ངོ་སྤྲོད་དང་། བརྩམས་ཆོས་འགྲེལ་བརྗོད་བྱས་འདུག 《སྒྱུར་པ་པོའི་གཏམ》ནང་དུ། བོད་ཀྱི་རྩོམ་རིག་སྡིངས་ཆའི་སྟེང་དོན་གྲུབ་རྒྱལ་གྱི་བརྩམས་ཆོས་ཀྱིས་གོ་གནས་ག་འདྲ་ཞིག་ཟིན་ཡོད་པ་དང་། དེ་ལ་ཞིབ་འཇུག་གི་ངོས་མི་འདྲ་ས་ནས་གདེངས་འཇོག་བྱས་འདུག ཁོའི་སྒྱུ་རྩལ་བརྩམས་ཆོས་དག་ལ་འཇུག་བདེ་བའི་སླད་དུ་འདི་ལྟ་བུའི་བརྩམས་ཆོས་ནི་མེད་དུ་མི་རུང་སྙམ།
        དེ་ལས་གཞན་ཁོང་གིས་རྩོམ་རིག་ལོ་རྒྱུས་ཀྱི་ཤོག་ལྷེ་གསར་པ་ཞིག་བྲིས་ཏེ་བོད་ཀྱི་ཕ་སྐད་ལ་རྩོམ་རིག་གསར་བ་རྩོམ་པའི་སྲོག་གི་དབང་པོ་ཞུགས་སུ་བཅུག་ནས་མི་རིགས་གཞན་དང་འདྲ་བར་མིའི་འཚོ་བ་གཙོར་འབྲི་བའི་དངོས་ཡོད་རིང་ལུགས་ཀྱི་ལམ་ཁར་ཕྱོགས་འདུག་པ་སོགས་མང་པོ་ཞིག་བརྗོད་འདུག  དེའི་རྗེས་སུ་ཁོང་དང་ཕལ་ཆེར་དུས་མཉམ་ཡིན་པའི་བོད་ཀྱི་རྩོམ་པ་པོ་གླིང་མདུན་དཔལ་འབྱོར་དང་། འཇམ་དཔལ་རྒྱ་མཚོ་སོགས་ཀྱི་རྩོམ་རིག་བརྩམས་ཆོས་དང་གཤིབ་སྡུར་སྒོས་དོན་གྲུབ་རྒྱལ་གྱི་རྩོམ་རིག་བརྩམས་ཆོས་ཀྱི་ཁྱད་ཆོས་བརྗོད་འདུག བརྩམས་ཆོས་དེའི་ནང་དུ་ད་དུང་ཁོང་གི་བརྩམས་ཆོས་ཀྱི་ཁྱད་ཆོས་ཤིག་སྟེ་སུན་འབྱིན་དང་དགག་སྒྲུབ་གྱི་ས་བོན་བཏབ་ཡོད་པའི་བརྩམས་ཆོས་དག་གིས་སྐབས་དེའི་བོད་མིའི་སྤྱི་ཚོགས་འཚོ་བ་ལ་རྡབ་གསིག་ག་འདྲ་ཞིག་བྱིན་ཡོད་པ་དང་། དེ་ལས་གཞན་རྩོམ་པ་པོ་ཁོང་དེང་རབས་དང་སྲོལ་རྒྱུན་གཉིས་ཀྱི་བར་ནས་འགྲེང་ཏེ་མ་འོངས་ལ་རྒྱང་གཟིགས་མཛད་བཞིན་རྩོམ་པའི་སྨྱུག་རྩལ་རང་དབང་གིས་ཁ་ལོ་བསྒྱུར་ཡོད་བ་དེ་ནི་ལོ་རྒྱུས་གསར་བ་ཞིག་དང་། མི་རབས་གསར་བ་ཞིག་འཁྱོངས་ཡོང་བར་རེ་ལྟོས་ཀྱི་རྒྱང་འབོད་མཛད་ཡོད་པ་སོགས་བརྗོད་ནས། ཁོང་ལ་བོད་ཀྱི་རྩོམ་རིག་ལོ་རྒྱུས་ཀྱི་ལྟེབ་གཉེར་བར་ན་ནམ་ཡང་གཟིམ་པ་མེད་པའི་མཛེས་སྡུག་ཤིག་མཆིས་པ་དེ་ར་སྤྲོད་བྱས་འདུག 
        《དོན་གྲུབ་རྒྱལ་དང་བོད་ཀྱི་གཏམ་དཔེ》ཟེར་བའི་བརྩམས་ཆོས་དེའི་ནང་དུ་བོད་མིའི་འཚོ་བ་དང་དམ་དུ་འབྲེལ་བའི་གཏམ་དཔེས་དོན་གྲུབ་རྒྱལ་གྱི་བརྩམས་ཆོས་ལ་བཀྲགས་མདངས་ག་འདྲ་ཞིག་བསྣན་ཡོད་པ་སོགས་བྲིས་ཡོད་པ་དང་།  《དཔལ་དོན་གྲུབ་རྒྱལ་གྱི་མི་ཚེ》ཟེར་བའི་བརྩམས་ཆོས་ཀྱི་ནང་དུ་དཔལ་དོན་གྲུབ་རྒྱལ་གྱི་མི་ཚེ་བརྒྱུད་རིམ་རི་མོ་བཞིན་དུ་བྲིས་ཡོད་པས། དམ་པ་ཁོང་ལ་རྒྱུས་ལོན་ཡག་པོ་ཞིག་བྱ་ཐུབ་སྙམ་མོ།།
        དེབ་དེའི་ནང་དུ་བོད་ཀྱི་རྩོམ་རིག་བརྩམས་ཆོས་གཞན་དག་ཀྱང་ངོ་སྤྲོད་གནང་འདུག  དཔལ་དོན་གྲུབ་རྒྱལ་གྱིས་བོད་ཀྱི་ན་གཞོན་རྩོམ་པ་པོ་དག་ལ་བཞག་པའི་ཤན་ཤུགས་བརྗོད་པ་བརྒྱུད་ནས་བོད་ཀྱི་རྩོམ་རིག་གི་འཕེལ་རིམ། མ་འོངས་པའི་བོད་ཀྱི་རྩོམ་རིག་གི་འོས་འགན་སོགས་གླེང་ཡོད་དོ།།
        དེབ་དེའི་ཆེས་མཐའ་མཇུག་ཏུ་ཉི་ཧོང་གི་ཀློག་པ་པོ་ཚོར་བོད་ཀྱི་རྩོམ་རིག་བརྩམས་ཆོས་གཞན་དག་ངོ་སྤྲོད་དང་། དོན་གྲུབ་རྒྱལ་གྱི་ལོ་ཚིགས་རེའུ་མིག་སོགས་ཀྱང་གོ་སླ་དོན་བདེ་ཡི་ཚུལ་ཀྱིས་བྲིས་འདུག ད་ཐེངས་བོད་ཀྱི་གཙོ་རྒྱུགས་རིག་གནས་ནང་བསྟན་རིག་པ་ལས་གཞན་པའི་དེང་རྩོམ་ཡང་ཕྱིའི་རྒྱལ་ཁབ་ཉི་ཧོང་ལྟ་བུ་ལ་ངོ་སྤྲོད་ལེགས་པོ་བྱས་པ་འདི་ནི། དུས་རབས21པའི་ནང་བོད་ཀྱི་རིག་གནས་ལ་སྒོ་ཀུན་ནས་ཞིབ་འཇུག་དང་རྒྱུས་ལོན་བྱེད་བཞིན་ཡོད་པའི་དན་རྟགས་སུ་འཁུམས་སོ།།

The Dalai Lama is the best hope for a Tibet resolution

     Dalai Lama was awarded the prestigious Templeton prize, a million-dollar prize awarded each year to an outstanding spiritual leader. In other circumstances, the Templeton prize would have been the occasion for unrestrained celebration for Tibetans, for whom any international recognition of their leader stands as a gesture of moral support for a people whose future looks increasingly bleak. But this award is overshadowed by the mounting toll of sacrifice of young Tibetan lives: in the past year, some 30 Tibetans, men and women, religious figures and lay people, have set themselves on fire.

Their protests are a measure of the despair that has been growing across Tibet since the uprising in 2008 was crushed with an unrepentant brutality. Since then, scores of Tibetans, including writers and public intellectuals, monks and farmers, have been imprisoned and Tibet's monasteries, seen by the Chinese government as the focus of dissent, have been subject to intensified controls and political pressure.

One self-immolation in Tunisia shocked the world and triggered the Arab spring. Thirty self-immolations in Tibet have received little international attention. It took a 30-day hunger strike outside the United Nations in New York by three Tibetans, one of them a senior religious figure, to wring an assurance that UN special rapporteurs would investigate the situation in Tibet. Their hunger strike ended a few days ago.

But if international attention has been scant, the self-immolations have raised the level of tension, protest and distress in Tibet to new heights. Earlier this month, 4,000 students in Tibetan schools in Qinghai protested against the proposed imposition of Chinese as the medium of instruction in their schools. Security forces have raided monasteries, searching for signs of allegiance to the Dalai Lama. Demonstrations, vigils and expressions of moral support for men and women seen as martyrs by the wider population, have been met with ever tighter security lockdown. Fresh reports of incidents arrive almost daily.

For the Chinese government, this is all the Dalai Lama's fault: a spiritual leader, in exile for more than 50 years, they say, is the sole instigator of these tragedies. Beijing seems blind to the fact that Chinese policies over the past half-century in Tibet have been the most important driver of what is a growing call for independence, even in areas where the Dalai Lama traditionally held little sway. Beijing's policies are generating exactly what they were supposed to prevent.

The Templeton award, with its million-dollar prize, in unlikely to change this terrible cycle of events. But it does stand as a rebuke to a regime that has refused to recognise that the Dalai Lama is the best hope for a resolution of a crisis that is costing so much in human suffering and that stands as an implacable moral reproach to Beijing's rule. The Chinese government describes the Dalai Lama as a wolf in monk's robes. In awarding him the prize, the Templeton judges have affirmed the value of peace over violence, and ethical, moral and spiritual values over the power of the state. It could not have been more timely.

十世班禅曾在人代会上谈西藏自治等问 题

十世班禅在人代会上谈西藏自治等问题

班禅喇嘛

    听 了 国 务 院 总 理 赵 紫阳 作 的 政 府 工 作 报 告 和 其 他 有 关 报 告, 使 人 感 到 高 兴。 我 表 示 完 全拥 护。 我 国 总 的 形 势 是 好 的。 党 的 十 一 届 三 中 全 会 以 来 确 定 的 路 线、 方 针 和 政 策 都 是 正 确 的, 完 全 符 合 我 国 的 国 情, 因 而 各 项 事 业 都 有 了很 大 发 展, 取 得 了 很 大 的 成 绩, 这 些 在报 告 里 都 写 上 了。 我 坚 信 把 我 国 建 设 成 为 社 会 主 义 现 代 化 的 具 有 高 度 文 明、 高 度 民 主 的 强 大 的国 家。 报 告 同 时 指 出 了 不 少 存 在 的 问 题, 也 提 出 了 解 决 这 些 问 题 的一 系 列 好 的 办 法 和 措 施, 这 些 都 是 正 确 的。

报 告 就 民 族 问 提 写 了一 小 段, 也 是 正 确 的。 我 国 是 有56 个 民族 的 国 家, 除 汉 族 外, 还 有55 个 少 数 民 族。 过 去 和 特 别 是" 文 革" 以 来 受" 左" 的 思 想 影 响, 在 民 族 工 作 上 存 在 不 少 问 题。 例 如, 最 近 人 民 文 学 出 了 一 篇 恶 意 丑 化 我 们 藏 族 人 民 形 象 的 作 品, 原 来 有 个<< 巴 桑 和 她 的 弟 妹 们>> 的 电 视 作 品。 去 年 我 们 代 表 团 对 此 提 出 了 很 多 意 见, 还 请 阿 沛 副 委 员 长 将 这 些 意 见 转 交 有 关 部 门, 不但 没 有 很 好 处 理, 反 而 得 了 全 国 优 秀 电 视 连 续 剧 一 等 奖。 还 有 一 部<< 无 情 的 情 人>> 的 电 影 等 等。其 他 民 族 的 也 有 很 多 类 似 问 题, 作 品 出 来 了, 报刊 杂 质 上 也 登 了。

另 外, 去 年 十 一 月 份 有 一 个 关 于 学 习 十 个 法 律 文 件 的 通 知, 其 中 没 有 把<< 民 族 区 域 自 治 法>> 列 入 进 去。 象 这 样 重 要 的 基 本 法 律 都 漏 掉 了, 说 明 什 麽 问 题? 上 次 开 二 十 次 常 委 会 时, 我 们 对 此 给 司 法 部 提 出 了 意 见, 后 来 怎 麽 改的 呢? 改 为 民 族 地 区 要 学 习<< 民族 区 域 自 治 法>>, 我 当 即 提 出 这 样 作 不 对,<< 自 治 法>> 的 学 习 和 贯 彻 执行 不 光 是 我 们 少 数 民 族 单 方 面 的 事 情, 主 要 应 该 是 汉 族 和 国 家 机 关学 习 执 行 的 问 题。 这 好 比 一 个 人 他 不 是 不 穿 衣 服, 而 是 人 家 不 给 权力。 这 样, 最 后 才 改 了 过 来, 登 在<< 人 民 日 报>> 上。 类 似 这 种 对民 族 问 题 不 重 视 的 情 况 很 多, 因 此, 二十 次 常 委 会 时 在 联 组 会 上 我 提 出 了 意 见: 目 前 对 台 湾、 香 港 问 题 十分 重 视, 这 没 有 什 麽 不 对, 是 正 确 的。 但是, 撇 开 我 们 不 管, 我 们 也 不 太 高 兴。

当 初 西 藏 解 放 时, 毛 主 席、 周 总 理 等 领 导 同 志 亲 自 过 问、 处 理 民 族 问 题, 现 在 民 族 问 题 卡 在 什 麽 地 方 不 清 楚, 希 望 大家 知 道 一 下 这 个 问 题。 尽 管 我 们 各 少 数 民 族 人 口 只 有 百 分 之 六 左 右, 但我 们 的 居 住 面 积 占 全 国 的 百 分 之 六 十 四。 这 些 地 方 搞 的 不 好 或 不 安 定, 是我 们 整 个 国 家 的 问 题。 而 且 国 家 计 委 报 告 里 只 是 泛 泛 地 说 了 一 下 继 续 扶 持 贫 困 地 区 脱 贫 致 富 的工 作, 至 于 少 数 民 族 地 区 应 该 怎 麽 做 只 字 未 提。

我 在 常 委 会 上 也 说 过, 你 们 先 富 起 来 可 以, 我 们 这 些 小 弟 弟 穿 著 破烂 衣 服 到 处 要 饭 吃, 你 老 大 哥 脸 光 彩 吗? 我虽 然 不 精 通 经 济, 但 不 是 一 窍 不 通, 还是 懂 一 点。 西 藏 只 要 办 些 属 于 交 通、 资 源 和 能 源 开 发 性 的 工 厂, 两 三年 内 本 钱 是 可 以 赚 回 的。 我 们 知 道 目 前 国 家 财 政 是 有 困 难, 在 保 证重 点 的 前 提 下, 根 据 条 件 和 能 力 也 可 以 为 少 数 民 族 地 区 的 发 展 适 当考 虑 考 虑。 就 是 没 有 更 多 的 投 资 能 力, 政 策 和 通 过 其 他 途 径 想 想 办法 总 是 可 以 的 吗! 我 上 午 也 讲 过" 左" 的 政 策 在 民 族 地 区 已 经 实 行 了 二 十 多 年, 在西 藏 至 今 还 有 其 影 响。 现 在 大 家 都 说 政 策 好, 都 希 望 继 续 好 下 去。

去 年 我 到 康 区 视 察 时看 到 乱 伐 森 林 想 象 十 分 严 重, 把 整 个 一 座 山 的 森 林 砍 的 横 七 竖 八, 都 腐 烂 了。 其 他 民 族 地 区 的 情 况 是, 把 收 入高 有 油 水 的 东 西 都 收 上 去 了, 如 云 南 大 理 州 办 了 一 个 卷 烟 厂, 今 这 一 项 收 入 就 有 几 千 万 元。 现 在 不 准 办, 原因 是 技 术 差、 质 量 过 不 了 关, 用 了 好 原 料 生 产 不 出 好 烟。 而 上 海 等 技术 好 的 厂 家 没 有 好 原 料, 因 此 要 把 烟 叶 上 交 国 家。 民 族 地 区 应 该 给予 特 殊 照 顾, 不 能 搞 一 刀 切, 把 无 油 水几 乎 要 破 产 的 下 放 了, 这 是 照 顾 还 是 叫 人 家 背 包 袱?

八 零 年 胡 耀 邦 等 同 志来 藏 视 察 工 作, 根 据 西 藏 实 际, 决 定 在西 藏 用 处 不 大 的 汉 族 干 部 职 工 调 回 内 地, 我 们 认 为 这 个 决 定 是 正 确的, 有 用 的 人 才 到 西 藏 去, 现 在 和 将 来都 需 要; 用 处 不 大 的 留 在 西 藏 干 什 麽? 所有 汉 族 干 部 都 不 会 是 人 才 吧? 汉 族 里 有 能 力、 有 水 平 的 人, 也 有 没 有 水 平、 用 处 不 大 的 人, 西 藏 一 个 干部 的 费 用 等 于 内 地 四 个 同 级 干 部 的 费 用, 何 必 弄 到 西 藏 养 起 来! 所 以 应 当 认 真 思 索 一 下, 这 方 面 的 经 济 效 益究 竟 如 何。 过 去 西 藏 来 了 一 个 自 愿 报 名, 把 在 西 藏 有 用 的 人 基 本 上放 走 了, 用 处 不 大 的 人 大 部 分 留 下 来 了, 影响 了 西 藏 各 方 面 的 工 作。 结 果 把 这 责 任 推 到 胡 耀 邦 他 们 的 头 上, 这是 很 不 公 道 的。 後 来 左 拼 右 凑 数 量 又 接 近 原 来 的 人 数, 据 说 只 差 两千 人, 凭 个 人 关 系 进 藏 的 等 前 後 加 起 来 比 原 来 还 多 的 多。

另 外, 过 去 背 著 背 包, 经 历 了 千 辛 万 苦 走 路 进 藏 的老 同 志 去 没 有 去 处, 住 没 有 住 处, 遇 到种 种 困 难, 还 得 不 到 解 决。 现 在 对 新 进 藏 的 人 又 是 提 职, 又 是 提 薪, 还 把 分 居 的 大 人 小 孩 通 通 集 中 进来 等 等, 好 似 美 国 动 员 士 兵 一 样, 在 越南 打 几 年 仗, 给 多 少 钱, 如 果 战 死 又 给家 属 多 少 钱, 这 太 不 像 话 吗! 藏 族 人 民是 西 藏 的 主 人, 西 藏 人 民 认 为 好, 就 是好。 否 则 就 不 好。 现 在 有 许 多 人 写 信 反 映, 据 说 上 面 要 把 伍 精 华 书 记调 走, 要 我 想 中 央 有 关 方 面 说 说 公 道 话, 他是 西 藏 书 记 里 面 称 的 上 最 好 的, 别 的 方 面 且 不 说, 落 实 民 族、 宗 教、 统 战 政 策 方 面 作 了 许 多 工 作, 取得 了 一 定 成 绩。 现 在 把 工 作 重 点 转 移 到 经 济 建 设 上 来, 我 们 把 眼 睛老 盯 在 钱 上, 一 点 也 不 考 虑 民 族 工 作 搞 的 好 不 好。

民 族 工 作 的 重 点 是 经济 建 设 和 文 化 教 育 建 设 两 项, 为 此 办 了 些 学 校, 但 教 学 质 量 很 差。 又 在 内 地16 个 省 市 办 了 西 藏 班, 中 央 这 样 考 虑 是 对 西 藏 莫 大 的 关 怀, 但 是 我认 为 有 不 少 问 题, 一 是 这 批 孩 子 是 从 西 藏 挑 选 来 的, 这 就 会 影 响 高 等 院 校 的 学 生 来 源, 西 藏 为 他们 拨 出 一 大 笔 款, 这 就 影 响 到 西 藏 本 身 的 教 育 经 费。 二 是 这 批 孩 子都 是 小 学 生, 谈 不 上 形 成 什 麽 思 想 意 识, 这麽 小 就 离 开 父 母, 离 开 家 乡, 自 然 而 然地 疏 远 家 乡、 民 族 和 父 母 的 感 情, 他 们 在 远 离 家 乡 和 父 母 的 情 况 下, 该 学 的 学 不 到, 不 该 学 的 全 学 到 了。

我 在 云 南 看 到 了 一 些情 况, 藏 语 文 课 有 到 是 有, 但 真 正 学 好是 根 本 不 可 能 的。 不 少 家 长 的 意 见 是 中 学 毕 业 后 回 来 找 个 工 作 做, 家长 目 光 短 浅 是 可 以 理 解 的。 去 年 我 到 康 区 也 讲 过, 汉 族 的 翅 膀 长 的硬, 飞 行 技 术 也 好, 他 们 不 仅 可 以 飞 到国 内 各 地, 还 可 以 飞 越 印 度 洋、 太 平 洋 到 其 他 国 家 去 学 习, 但 他 们 当 中 回 国 的 只 有 百 分 之 三 十 左 右, 我们 少 数 民 族 也 要 有 即 能 飞 出 去, 也 能 飞 回 来 的 本 领。

 在 西 藏 和 国 家 为 培 养 他 们 化 了 很 多 钱, 毕 业 后 他 们 不 回 来, 培 养 他 们 有 何 用? 我 在 常 委 会 上 讲 过: 今 后 要 订 合 同, 凡 是 占 民 族 地 区 名 额 上 学 者, 毕 业 后 必 须 回本 地 区 工 作 几 年, 如 果 不 履 行 合 同, 要他 退 回 培 训 费, 以 后,凡 是 占 西 藏 名 额 上学 的, 我 们 也 要 这 麽 做, 即 毕 业 后 必 须在 西 藏 工 作 五 至 十 年, 就 考 试 而 言, 内地 学 生 需 要 达 到480 的 分 数 线, 在 藏 汉族 分 数 线 为250 分, 藏 族 分 数 线 为190 分, 对 汉 族250 分是 很 轻 松 的, 如 果 不 是 很 苯 的 话, 而 对藏 族190 分 是 很 难 很 难 的, 因 为 他 们 有语 言 文 字 上 的 障 碍。 我 自 己 有 这 个 体 会, 我 讲 汉 语 都 可 以 讲, 但 是 说 出 来 的 语 句 总 是 颠 倒 的, 这 是 因 为 汉语 不 是 我 的 母 语, 什 麽 时 候 也 比 不 上 汉 族。

还 有 这 批 学 生 到 内 地 水 土 不 服, 生 活 不 习 惯, 很 多 小 孩 患 上 了 肺 炎, 肝 炎 等 多 种 疾 病。 家长 知 道 这 些 情 况, 就 座 飞 机 来 看 小 孩, 有的 孩 子 也 要 回 家 看 望 父 母, 这 样 开 支 很 大。 去 年 还 有 这 样 的 事, 上 海 的 和 其 他 一 些 地 方 的 学 校 打 著 西 藏 班 的 旗 号 建 房、 买 车 等, 经 过 调 查 处 理 现 在 好 一 些 了。 不 过 要 知 道 这 些 学 校 在 调 查 人 员 到 来 之 前, 多 次 开 会 统 一 口 径。 类 似 的 情 况 还 不 少。 因 此 要 认 真 考 虑 一 下 今 后 要 不要 继 续 这 样 搞, 好 好 研 究 研 究。

中 央 打 算 近 期 开 个 援藏 教 师 方 面 的 工 作 会 议, 研 究 西 藏 的 教 育 问 题, 我 们 认 为 西 藏 的 教 育 应 当 在 西 藏 办, 要 大 力 加 强 西 藏 各 级各 类 学 校 的 建 设, 等 到 高 中 毕 业  根 据 学 生 的 学 习 成 绩 和 西 藏 的 实 际 需 要, 该送 那 种 学 校 就 送 那 种 学 校 去 学 习 深 造, 这 时 藏 语 文 有 了 基 础, 思 想 感 情 也 有 了 一 定 的 基 础, 从 各 方 面 比 较成 熟, 自 我 管 理 的 能 力 也 强 了, 这 样 不是 更 好 吗?

对 一 个 民 族 来 说, 珍 惜 学 习 和 使 用 自 己 的 语 言 文 字 是 非 常 重 要 的。 学 习 使 用 藏 语 文, 从 中 央 到 地 方 都 在 说, 就 是 没 有 执 行。 中 央提 出 坚 持 四 项 基 本 原 则, 反 对 资 产 阶 级 自 由 化, 这 是 非 常 正 确 的, 我 这 个 人 对 科 学 技 术 方 面 没 有 什 麽 保 守思 想, 可 是 对 道 德 伦 理 方 面 不 那 麽 解 放。 我 认 为 我 们 学 习 外 国, 主 要 是 应 该 学 人 家 先 进 的 科 学 技 术、 现 代 化 的 管 理 方 法 和 工 作 方 法, 至 于 生 活 方 式 谁 比 谁 好, 我 是 没 有 想 过。 日本 人 的 生 活 方 式 和 传 统 的 礼 节 十 分 繁 琐, 他 们 的 文 化 教 育、 科 学 技术 很 发 达。 只 要 世 界 上 有 什 麽 新 书 及 时 拿 到 手, 快 则 十 天、 慢 则 一 个月 之 内 翻 译 出 版。 现 在 我 们 西 藏 翻 译 人 才 很 缺, 同 新 疆、 内 蒙 相 比 可谓 天 地 之 差,。 外 语 翻 译 的 人 更 少, 且 水平 也 不 高。

去 年 我 出 国 访 问, 没 有 藏 翻 外 的 译 员, 只 好 讲 汉 语。 不 难 看 出我 们 西 藏 的 教 育 究 竟 怎 麽 样。 作 为 堂 堂 的 西 藏 自 治 区 连 数 理 化 教 材 都 没 有 翻 译, 自 治 区 究 竟 干 了 些 什 麽? 人 家 青 海 不 管 质 量高 不 高, 都 已 翻 译 了, 还 表 示 要 支 持 西藏，而 西 藏 的 领 导 们 却 摇 头 拒 绝 接 受。 西 藏 的 领 导 对 藏 语 文 根 本 就 不 重 视，这 很 不 好。

阿 沛 副 委 员 长 进 年 夏天 要 进 藏 嘛, 请 您 考 虑 一 下 藏 语 文 的 学 习 和 使 用 的 问 题 能 否 立 个 法, 保 证 在 一 两 年 的 时 间 内 改 变 现 在 这 种 状 况。 从 西 藏 的 情 况 来 看,95 ％ 以 上 的 广 大 群 众 听 不 懂 汉 语。 使 用 汉 语 文 只 能 方 便 与 机 关 干 部 里 的汉 族 等 少 数 听 不 懂 藏 语 的 人。 使 用 藏 语 文 方 便 于 广 大 藏 族 和 其 他 少 数 民 族。 鉴 于 上 述 情 况 我 们应 该 选 择 那 一 种 语 言 文 字 不 是 很 清 楚 吗? 有 人 指 责 我 话 多, 我 的 话 多 了 些, 这 是 逼 出 来 的, 对 上 述 问 题 很 多 人 也 有 同 样 的 看 法。85 年 阿沛 副 委 员 长 也 为 此 发 脾 气 拍 桌 子, 更 何 况 我 呢。 希 望 大 家 认 真 想 一想, 使 用 藏 语 文 的 问 题 不 是 一 件 简 单 的 事 情, 而是 一 个 严 肃 的 政 治 问 题。

对 你 们( 指 多 杰 才 丹 同 志) 从 事 藏 学 研 究 的 同 志 来 说, 更 要 重 视 藏 语 文 的 使 用。 你 不 懂 藏 语 文, 尤其 不 懂 西 藏 的 宗 教 及 其 历 史, 还 研 究 什 麽? 群众 多 你 们 那 个 藏 学 研 究 中 心 不 是 没 有 意 见, 特 别 是 人 员 配 备 上 反 映强 烈。 说 配 备 的 都 是 不 懂 藏 语 文, 不 懂 西 藏 历 史 的 汉 族 同 志。 总 之，西藏 工 作 上 存 在 很 多 问 题, 希 望 区 党 委、 区 人 民 政 府 认 真 调 查 研 究, 总 结 经 验 教 训, 把 西 藏 的 工 作 搞 上 去。 同 时希 望 中 央 从 政 治 上 关 心 西 藏, 经 济 上 支 持 西 藏。

西 藏 的 各 种 包 袱 实 在太 重, 为 了 解 决 这 些 问 题, 我 们 代 表 团已 经 提 出 了 几 个 议 案。 这 次 西 藏 机 构 的 改 革 总 的 是 好 的, 把 年 老 多病 的 和 不 怎 麽 工 作 的 调 整 了, 把 那 些 年 轻 一 点、 水 平 高 一 点、 工 作 能干 一 点 的 人 提 上 去 了, 但 是, 按 其" 左" 的 思 想 程 度 比 原 来 好 不 了 多少, 因 为 这 些 人 中 有 的 在" 文 革" 期 间 有 些 问 题, 群 众 意 见 很 大, 而 我 们 提 拔 了 很 多 这 样 的 人, 但 然, 中 央 确 定 在 西 藏 不 清 理 这 些 人, 作 为 个 人 还有 各 自 己 检 查 自 己、 改 正 错 误、 吸 取 教 训 的 问 题。 现 在 又 有 一 个" 三不" 政 策, 这 不 知 谁 提 出 来 的, 中 央 没 有 提 出 过。 类 似 这 种 情 况 在 西 藏 不 少 见, 所以 说 西 藏 同 其 他 省、 区 不 一 样, 有 其 很 大 的 特 殊 性。 因 此, 希 望 中 央 继 续 从 政 策 上、 物 资 上 给 予 照 顾。

西 藏 实 行 免 税 征 购, 休 养 生 息 的 政 策 以 后,人 民 群 众 真 正 得 到 了一 点 实 惠。 鉴 于 西 藏 贫 穷 落  的 情 况, 需 要 继 续 实 行 这 些 政 策。 关 于 边 界 冲 突 问 题, 以我 的 看 法 小 的 摩 擦 是 难 免 的, 大 的 战 争 不 会 一 下 子 发 生, 这 是 一 个 长 期 性 的 问 题。 印 度 把 有 争 议 的 地 段 九 万 平 方 公 里, 以 通 过 法 案 的 形 式 划 过 去 了, 这 能 行 吗? 我 向 外 交 部 提 了 些 意 见, 边 界 问 题 是 长 期 的。国 外 有 很 多 藏 族 同 胞, 他 们 是 我 们 的 同 胞, 但是 政 治 观 点、 政 治 立 场 不 一 样。 所 以 西 藏 问 题 也 是 长 期 的。 希 望 加 强 西 藏 的 政 治、 经 济、 文 化 等 建设。 这 不 仅 是 西 藏 本 身 的 问 题, 对 全 国 来 讲, 也是 祖 国 统 一 大 业 的 重 大 问 题。

--------------------------------------------------------------------------------

原 注： 这 是 班 禅 喇 嘛 于 一 九 八 七 年 三 月 二 十 八 日 下 午 西 藏 代 表 团 小 组 讨 论 会 上 的 发 言，根 据 录 音 整 理

藏人在藏地受到不公的待遇 除了悲愤还能做点什么？

   好多次因为我的身份是藏族，在机场得到了不公的待遇，少数民族同胞，特别是维、藏等少数民族，在乘飞机时很多人经历过二次安检，有个别机场甚至把少数民族编为一号，二号称谓，别人安检不用脱鞋，但是唯独只有我们藏族就得脱鞋，宾馆拒绝入住，这些社会管理和日常生活中出现的较为偏颇做法很伤害民族感情，真的不利于民族团结。放任民族政策只会导致更多的不公，民族情绪就会相继高涨。只希望下次乘飞机时不会再有2等公民的待遇，喇嘛切诺！！！

སྐྱབས་མགོན་སྤྱི་ནོར་གོང་ས་ཆེན་པོ་ཆོགས་སྐུ་ཚེ་འཁྲི་ལོ་བསྟན་པ་ཤོག་།།

Long live the 14th We Tibetan spiritual leader HH.Dalailama

藏民族的传统生态观，我以民族的传统意识而荣耀

    

图片分享                             藏人对神山圣湖崇拜，保护大自然的承诺

       
    谈到藏人的传统生态观与生态保护实践，我们不能不提到青藏高原。青藏高原是人的诞生地，也是迄今为止藏人居住最多的地方。从地理角度看，青藏高原是一个相对独立的地理单元，又是一个自然条件严酷的高原。青藏高原的平均海拔为4500米，而最高处达8848米，是这个星球上最高的高原，被誉为“世界屋脊”，又称“地球的第三级”。青藏高原约86%的土地分布在海拔3000米以上地带。这里极高而寒冷，常年积雪覆盖，无绝对无霜期，干旱氧气，且年太阳辐射值高达160－200千卡/平方厘米。这里地广人稀，还有大片无人区，而有些地方则视为“生命禁区”。总的看，青藏高原的自然条件极为严酷，生态环境脆弱。其原始生态环境在全球占有特殊的地位，对亚洲乃至世界的气候环境产生着重要影响。因此，构筑青藏高原生态安全屏障问题，已成为全世界关注的一个焦点问题。
    人与自然的问题、人与社会的问题是人类所面临的两大基本问题。对生活在青藏高原上的藏人来说，首先要解决的是人与自然的问题，也就是自身的生存问题。围绕这一问题，人们不禁要思考人在自然界中到底处于怎样的地位，如何处理人与诸多生物的关系等等。随着对这些问题的深入思考与不断实践，逐渐形成了藏人的宇宙观、自然观等，我们也称其为生态伦理。生态伦理从伦理学的视角审视和研究人与自然的关系，赋予人与自然的关系以道德意义和道德价值。藏人的生态伦理确立了人与自然平等，人与自然和谐相处的价值取向，并直接影响到藏人的生态环境行为。

图片分享：

    公元前约5世纪诞生的藏人原始宗教——苯教认为，宇宙是由三界构成的，即“赞”（天神）、“年”（地神）和“鲁”（地下神）。认为这三界是相互联系的，而且不能分离。苯教从一开始就相信“万物有灵”，并崇拜各种自然神。随着“万物有灵”说影响的深入，使人们置身于众“灵”之中。也就是说，“灵”存在于天上、地上、地下和水中，存在于每一个物体中，而且时时处处都存在。由此，人们对自然产生了的一种深深的敬畏感，并把自然物和自然的力量视作某种具有生命意志和巨大能量的对象来加以崇拜。苯教还认为，自然界的一切生物都是宇宙间不可缺少的部分，它们都应该有生存的地域、生存的权力。显然，藏人对人与自然的这种认识还显得比较稚嫩，但可以看出，他们已在主动思考人与自然环境、与周围存在物的关系，并试图通过保护环境、保护万物来求得自己的安宁。
    进入公元7世纪中叶后，在藏传佛教的形成和发展过程中，苯教文化产生了十分重要的影响。就生态观而言，继承和丰富了苯教的生态理论。藏传佛教认为，人类与自然界万物的存在是“此有故彼有，此生故彼生”的缘起，无不从一定的因缘条件和合而生。藏传佛教坚持众生平等，尊重世间万物的生存权。藏传佛教认为，人与自然是在互相联系，互相依赖中一起生存的。人的生命源于自然，人类栖居于大自然是上苍的恩赐。人类享有利用自然资源权利，但一定要合理利用，取之有度，要知足。尤其强调，人类不仅不能对大自然进行随心所欲地索取、掠夺和破坏，而且要怀着一种神圣的敬畏加以保护。佛教的“因果报应”论提醒人们，善待自然就是善待人类自己，会得到善报；毁坏自然则等于毁坏人类自己，一定会有恶报。藏传佛教的这些主张，对藏人产生了深刻的影响。
    从根本上说，尊重生命、坚持众生平等是一种文化选择。是藏人在认识自然、尊重自然规律的基础上，为适应自身生存环境而建立起来的一种与之相融洽、相般配的文化模式。我们也可以把这种文化选择看做是历史凝结成的一种较为稳定的生存方式和生存行为。与此同时，藏地在生态保护上形成的一些禁忌也不失为对审美经验的总结和保留，对恶与丑的拒绝。观念支配行动。数千年来，藏人在保护生态环境的实践充分体现了尊重生命、坚持众生平的基本理念。
    神山圣湖崇拜，保护大自然的承诺。喜玛拉雅山、念青唐古拉和阿尼玛卿等高山，纳木措、央卓雍措等湖泊，都有着一个个美丽动人的神话传说。人们赋予这些山水以丰富的文化内涵，将它们审美化、艺术化，使之成为神性与诗意的载体。在神山上、圣湖旁，一座座绚丽夺目的玛尼堆，一串串迎风舞动的经幡，传递着人与大自然的心灵对话。毫无疑问，作为人们心中的崇拜物，这些神山圣湖是不可侵犯的。实际上，神山圣湖崇拜是藏人保护大自然的一个承诺。人们不仅千方百计保护这些山水，还要选择一定时间朝山拜湖。朝山拜湖也叫转山转湖，即选择某一神山或圣湖，以顺时针方向在其周围绕行祭拜。一方面通过这种活动表达对自然的崇敬，强化民众的保护意识；另一方面也为祈求地方风调雨顺，六畜兴旺。我们可以看到，神山圣湖周围经常有绕行祭拜的人群。按藏地习俗，一般在羊年转湖、马年转山最为殊胜，届时还会举行佛事活动和民间文娱体育活动。

图片分享：

     守住每一片树林。藏地不允许在任何一座山上随意砍伐树木，尤其忌讳在神山上砍伐和滥采植物。认为山中栖息着无数的生命，如果毁坏山上的树木花草，就会殃及其它生命。对野生药用植物的采挖也有一定的限制，遵循传统藏医“取大留小”的原则，对野生药用植物不搞掠夺式的采集。不允许随意砍伐村寨中、大路边的树木，假如确有理由需要砍伐树木，是要加倍补栽的。
    保护每一处水源。在湖泊、泉眼等水源周围，不允许堆放垃圾或其它污物。禁止在水源附近扔牲畜的尸体或大小便，尤其忌讳在泉眼洗衣、洗澡或洗涤带有污垢的东西。不许在水源附近挖山采石。认为山体的原始状态才是稳固的，才会有水的不断生成。如果随意挖山开石，造成山体滑坡等，水源就会消失。爱护水生物也是保护水源的重要内容，不允许在河流源头打鱼摸虾，尤其禁止残害圣湖、神泉中的生命。显而易见，保护青藏高原上的每一处水源，不仅仅是为了当地民众，更是为了给下游众生提供充足的用水。

图片分享：

    呵护每一种动物。藏牧民认为，各种野生动物是大自然的装饰，是人类的朋友，它们会给人类带来吉祥。把滥捕滥杀野生动物看做是践踏生命的举动、一种罪孽。人类应该以友爱、怜悯之心爱护各类禽兽，给它们以良好的生存环境。神山更是各种生命的安身地，绝对禁止在神山上狩猎野生动物或残害其它生命。当然，对藏传佛教所推崇的狮子、大象和大鹏等动物只有敬畏崇拜，而不能有丝毫侵犯。牧民还要为藏羚羊、野马和野驴等珍稀动物留出一片草场，以保证它们的食物和生存空间。春季是许多野生动物的产崽季节，此时不仅不允许狩猎，还要尽力照顾迷途的幼兽和病兽。禁止捕捉或惊扰飞禽，并忌食禽肉。在实施天葬的地方，秃鹫是绝对禁止捕杀的。在广大牧区，各类家畜不仅是牧民的生产资料和生活资料，也是牧民最忠实的伙伴。牧民会善待各类家畜，尤其对马和狗倍加爱护，即使主人挨饿受冻，也要尽力照顾好它们。另外，牧区还有放生自然的古老习俗。通过放畜回归大自然的活动，规劝人们爱护牲畜，保护世间一切生灵。
   藏人的传统生态观与生态保护实践，表现出对雪域高原的地理和自然环境的准确把握，对特殊人文环境的能动调解。藏人在始终不渝地追求人与自然的和谐、统一，恪守“保护自然，相依相存”的民族承诺。
 

<西藏秘密>有百分之多少是真的？

最近又看到<<西藏秘密>>这部央视所谓的大片，这部所谓揭示西藏历史的电视，不仅扭曲了藏族的历史，而且严重玷污了藏族信仰的佛教。 作者也罢编剧也罢欠藏族一个道歉。一辈子生活在西藏的人或许也不了解西藏的文化和历史，难道你们去过一趟西藏，呆过一段时间，看过或听过只字片语就可以高谈阔论藏族的文化，西藏的历史吗？导演和一些评论者欠藏族一个道歉，不正确了解一个民族的历史和文化，就可以以所谓的导演和评论家的身份乱论和误导一个民族的信仰、历史、文化吗？一端措解从而引起别人、别的民族、甚至是世界对一个民族的误解。说什么分裂的跳梁小丑，说什么铁棒喇嘛可以在街上踩死人，说什么只要穿上红色的袈裟就可以为所欲为等等。你们这样曲解藏文化及历史，是因为利益熏心还是蔑视和小瞧这个民族。
藏族的演员们欠藏族一个道歉。
       蒲巴甲、阿佳组合、三木科、才让东周、多布吉等人你们也是因为利益蒙蔽了头脑还是再自欺欺人，作为一个藏族即便你们没有很高的学识，但你们也不至于昏了头脑，连基本的自己民族文化意识都没有吗？亏得我们曾经那么支持你们，我们等着看你们有没有因为这个电视成为影帝影后，但我们对于你们的支持将到此为止，记住一个人可以没有信仰但是不可以没有最基本的民族意识。

    最后，在这2013年藏历水蛇年的年初，祈愿所有众生能够脱离轮回苦痛中，祈愿太阳身体安康！！！

The responsibility of we younger generation

民族的文化就是世界的 藏人文化的传承一直落在我们年轻藏人的身上

边巴次仁今年二十岁，是拉萨高原母亲学校的一名学习唐卡绘画的学生，学画唐卡已经快三年了。三年前，边巴从老家聂拉木县的中学念完初中后，在家里放了一年的羊。“其实我上学的时候也在放羊，家里条件不好，每个学期，我只能去学校学习一个月左右。”边巴说，那个时候他就对藏族传统文化非常感兴趣，尤其是唐卡。
　　一年放羊的时间很快就过去了，边巴觉得自己不能就这样放一辈子的羊，就向在拉萨的姐姐求助，希望姐姐能帮助他找一个学习唐卡的地方。于是，边巴来到了拉萨高原母亲学校，这所学校为学生们免除了学费。
　　边巴是一个勤奋好学的小伙子，刚来拉萨时，他的汉语水平仅限于日常打招呼。如今，在学校的汉语考试中，边巴每次都是名列前茅。“我们副校长是昌都人，每次他出去置办东西的时候，我都是他的汉语翻译。”边巴自豪地说。不仅如此，边巴还自学英语，他告诉记者，教他学英语的老师一共有十多位。现在，边巴已经通过英语公共四级的考试，除了学生身份，他还是高原母亲学校英语小班的老师。
　　学习唐卡，除了是边巴的兴趣之外，还有一个更重要的原因，那就是唐卡是藏族传统文化的标志。“就像壮族有山歌，蒙古族有呼麦，我们藏族的唐卡有很深的内涵，我想好好学，好好传下去。”边巴充满希望地说，“然后我就能开唐卡店，当唐卡老师，这样我就能给我们老家很多的小孩一个学习画唐卡的机会。”
　　“我已经学了三年，如果要开店画唐卡，我现在的水平还是可以的。但是，我学习唐卡并不完全是为了挣钱，那样画唐卡就没什么意思了。”边巴继续向记者介绍，高原母亲学校整理出了一套学习唐卡的系统理论，“在学习技巧的同时，学习理论也是很重要的。学习唐卡还得学习佛经，才能在创作时能有所创新。”
　　边巴还是一个乐于助人的小伙子。还在老家聂拉木的时候，村里有一位天生聋哑的小伙伴洛桑顿珠，因为家庭条件和身体的原因，从小不能上学只能到处做小工。边巴从聂拉木来拉萨的时候，把洛桑顿珠的情况反应给了当地政府，当地政府了解核实情况后，决定由政府出资把小洛桑送进拉萨市特殊学校学习。现在，每到周末，边巴都会去看望洛桑。“能帮助别人，我就觉得自己特别有用处。”边巴质朴地说到。
　　边巴在学习工作的同时，还得照顾弟弟强巴。强巴今年10岁了，跟哥哥一起学唐卡，因为从小体弱多病，强巴在老家的时候从来没上过学，为了能让父母安心地出去挣钱，边巴去年把弟弟带到身边。边巴告诉记者：“拉萨现在的医疗条件很好，交通也很好，如果弟弟身体出现什么问题，我可以在几分钟之内就把他送到医院去，不会有危险。我们老家隔医院有一定的距离。”
　　在边巴的心里，还有一个“遥远”的梦想。“我想在纽约开一家唐卡店，我想让我们的唐卡能够在国外也得到推广，让外国人也知道我们唐卡的意义和内涵。我会用英语给他们好好地讲解，就像老师给我们讲《论语》一样，慢慢地讲，耐心地讲。”
　　“在纽约开唐卡店肯定是一件很困难的事情，如果现在有人愿意帮助你，你希望他给你提供什么样的帮助？”边巴的回答让记者的内心变得暖暖的，“如果有的话，我希望有人能资助一些想画唐卡却没有机会来学习的人，因为我现在帮不了他们。”
     如果，我们每位藏人都能像边巴次仁一样时刻懂得传承祖辈留下的宝贵遗产，那么我们还要担心以后藏文变成专业课吗？？？有时候真要好好反省一下，懂得感恩的同时，要加强学习民族文化。如果自己的东西自己不珍惜，别人还会把这些当成宝吗？试问全世界先进的民族不都是这样加大加强本民族自身的东西，赢得世界赞誉的同时推广民族的产物？？？
  我们现代藏人有着祖先留下的丰厚物质、精神文化，只有通过我们的双手，才能让本民族的东西一致不会没落在当代的岁月里。



 

又是一部红色革命下的电视剧《西藏秘密》-有感

 我是一名藏人！《西藏秘密》的拍摄让我感到反感。

本来是部大体制下突破性强的电视剧而已，非要当记录片来评价合理性、逻辑性，实在是对谩骂该剧虚假的观众在“电视剧”和“纪录片”这两个名词间的解认识能力上产生了质疑！

我看到的：
·看到了噶厦政府时期西藏统治阶级对进步思想的渴望、但推动改革工作的困难；
·看到了非单一化通过农奴制表现西藏旧历史的方式从贵族角度解读了藏文化这一突破传统表达方式，认识西藏不再是老套的奴隶的故事了；

评论是大家的自由，但对电视剧“只许演好，不许演坏”的考量标准，未免过于牵强，更是对制作团队的不尊重；何况这跟霸权主义又有何区别！要想获得别人对文化的尊重，先对他人的劳动表示尊重，列祖列宗常这么教导我们！

文化的传播是需要依靠商业运作和真实反映相结合等诸多渠道，无法以尊重、包容、鼓励的态度积极的推动这些工作，那还有谁会为藏文化传播倾注心血。

狭隘观对文化不是保护而是流失！

its also set Tibetan culture on fire if we Tibetan don't celebrate Tibetan new year

ལོ་གསར་མི་གཏོང་བ་ནི་རིག་གཞུང་རང་སྲེག་ཡིན།

སྤོབས་པ་མཐའ་ཡས།

• ལོ་གསར་གྱི་གལ་ཆེའི་རང་བཞིན་གླེང་བ།
• ལོ་གསར་ནི་ང་ཚོའི་གཅིག་གྱུར་མཚོན་རྟགས་ཤིག་ཡིན།
• ལོ་གསར་མི་གཏོང་བ་ནི་རིག་གཞུང་རང་སྲེག་ཡིན།
• ཆོས་སྲིད་བྱེད་སྒོ་རྐྱང་པས་ལོ་གསར་གྱི་ཚབ་བྱེད་མི་རུང་།
• ལོ་གསར་མེད་པ་ནི་རྒྱལ་གཅེས་དཔའ་བོའི་དགོངས་བཞེད་མིན།
• ལོ་གསར་གོ་མ་མྱོང་བའི་བོད་ཀྱི་མི་རབས་གསར་པ།
• ལོ་གསར་ནི་ནོར་བུ་ཞིག་ཡིན།
  ལོ་གསར་གྱི་གལ་ཆེའི་རང་བཞིན་གླེང་བ། ཉེ་སྔོན་ཁ་བརྡར་ངས་ལོ་གསར་གཏོང་དགོས་སྐོར་ཞིག་བཤད་པར་གསལ་ཁ་འདོན་ཆེད་དུ་དེ་རིང་འདིར་ཡང་དེའི་སྐོར་ལ་གླེང་མོལ་རེ་བྱ་འདོད་བྱུང་། ལོ་ནས་ལོ་མཐུད་དེ་ལོ་གསར་མི་གཏང་བའི་ལས་འགུལ་འདིས་ང་ཚོར་ཁེ་ཕན་གང་ཡང་ཐོབ་ཀྱིན་མེད། དེ་ཡང་དེའི་སྐོར་ལ་ཁ་གསལ་པོས་གཤམ་གསལ་གནད་དོན་ཁ་ཤས་ལས་བརྩམས་ཏེ་ཅུང་ཙམ་གླེང་། ལོ་གསར་ནི་ལོ་ཧ་ཅང་མང་པོའི་སྔོན་ནས་བརྩི་སྲུང་བྱེད་སྲོལ་ཡོད་པའི་བོད་མིའི་ཐུན་མིན་དུས་ཆེན་ཞིག་ཡིན། བཙན་པོའི་རྒྱལ་རབས་ཀྱི་དུས་སུ་ལོ་གསར་དགའ་སྟོན་བརྩི་སྲོལ་ཡོད་པར་གསལ་ཡོད། ཕྱིས་སུ་ལོ་མགོ་འཛིན་སྟངས་ལ་འགྱུར་བ་བཏང་མྱོང་ཡོད། དེ་ནི་མ་འོངས་པར་ཡང་གནས་སྟངས་དམིགས་བསལ་ལ་བརྟེན་ནས་འགྱུར་བ་གཏང་མི་ཆོག་པ་ཞིག་མིན། འོན་ཀྱང་ལོ་གསར་གཏོང་སྲོལ་འདི་རྒྱུན་ཆད་མི་བྲ་བའི་དུས་སྟོན་ཡིད་དུ་འོངས་བ་ཞིག་ཡིན། བོད་ལ་ཆོས་ཕྱོགས་ཀྱི་དུས་ཆེན་མང་ཡང་དམངས་ཁྲོད་དུས་ཆེན་མང་པོ་བརྩི་སྲོལ་མེད་ཅིང་ལོ་གསར་འདི་གཅིག་པོ་ནི་ཆོས་སྲིད་དང་འབྲེལ་བ་མེད་པའི་དམངས་ཁྲོད་སྲོལ་རྒྱུན་གྱི་དུས་ཆེན་ཞིག་ཡིན། རྒྱས་སྤྲོས་ཆེ་ཞིང་སྤྲོ་སྣང་དོད་པའི་བོད་ཀྱི་ལོ་གསར་ནི་འཛམ་གླིང་ལ་སྙན་གྲགས་ཧ་ཅང་ཆེ་བའི་དམངས་ཁྲོད་དུས་ཆེན་ཞིག་ཡིན། བོད་མི་སུ་ཡིན་ཡང་བོད་ཀྱི་སྐོར་ཞིག་གླེང་དགོས་སྐབས་ལོ་གསར་འདི་སྤོབས་པ་ཆེན་པོས་ཤོད་སྲོལ་ཡོད་ཅིང་། ཕྱིའི་མི་སྣས་བོད་ཀྱི་སྐོར་གླེང་སྐབས་ཀྱང་ལོ་གསར་འདི་བོད་ཀྱི་སྤྱི་ཚོགས་རིག་གནས་ཀྱི་གྲུབ་ཆ་གལ་ཆེན་ཞིག་ཏུ་བརྩིས་ནས་གླེང་སྲོལ་ཡོད། ལོ་གསར་ལ་བརྟེན་ནས་བོད་ཀྱི་སྲོལ་རྒྱུན་རིག་གནས་ཧ་ཅང་མང་པོ་ཞིག་རྒྱུན་འཛིན་ཐུབ་ཀྱིན་ཡོད། དཔེར་ན། བོད་ཀྱི་ཁྱད་ཆོས་ལྡན་པའི་ཟས་སྣ་གཡོས་སྦྱོར། གྱོན་ཆས་གྱོན་སྟངས། གླུ་ལེན་པ། གཞས་གཏང་བ། བྲོ་འཁྲབ་པ། ཤག་འགྱེད་པ། འབེལ་གཏམ་བཤད་པ། དར་མའི་རྩལ་འགྲན་པ། བྱིས་པའི་རྩལ་འགྲན་པ། དངོས་བྱུང་དང་རྟོག་བཏགས་ཀྱི་གནའ་གཏམ་ཤོད་པ། བསང་མཆོད་གཏང་བ། གནའ་བོའི་ལྡེའུ་ཞེས་པའི་ནང་ཕྱོགས་གཏོགས་ཁེད་འཇོག་པ། ཁང་ཁྱིམ་རྒྱན་སྤྲོས་བྱེད་པ། ཡ་རབས་སྤྱོད་པ་ལ་གནས་པའི་དམ་བཅའ་དང་རྟེན་འབྲེལ་སྒྲིག་པ། ལོ་གསར་རྙིང་གི་སྤངས་བླངས་འཆར་འགོད། མགྲོན་པོ་སྣེ་ལེན་བཅས་ཚུད་པའི་བོད་མིའི་ཐུན་མོང་མིན་པའི་སྲོལ་རྒྱུན་རིག་གནས་ཧ་ཅང་མང་པོ་ཞིག་ལོ་གསར་སྐབས་མ་གཏོགས་མཐོང་ཐོས་དཀོན་པ་ཡང་མང་།
  ལོ་གསར་ནི་ང་ཚོའི་གཅིག་གྱུར་མཚོན་བྱེད་ཅིག་ཡིན་པས་ཉམས་མི་རུང་། ལོ་གསར་ནི་ཆོས་སྲིད་དང་མ་འབྲེལ་བའི་དམངས་ཁྲོད་དུས་ཆེན་ཞིག་ཡིན་སྟབས་ཆབ་སྲིད་ཀྱི་འཛིན་སྐྱོང་ལངས་ཕྱོགས་མི་འདྲ་བ་དང་། ཆོས་ལུགས་མི་འདྲ་བ། ས་མཚམས་ཆུ་མཚམས་ཀྱིས་ཆོད་པའི་ཡུལ་ལུང་གང་ན་གནས་ཀྱང་བོད་ཀྱི་རིག་གནས་ཁྱབ་ཁོངས་སུ་ཚུད་པའི་མི་སྡེ་ཚང་མས་གཏོང་སྲོལ་རྒྱུན་ཆད་མ་མྱོང་། དུས་ཆེན་འདིས་ནི་འཛམ་གླིང་གི་ཡང་རྩེར་གནས་པའི་མི་རིགས་འདིའི་ཤེས་རིག་དཔལ་ཡོན་གྱི་ཁྱབ་ཚད་དང་ཁྱད་ཆོས་སྟོན་བཞིན་ཡོད་པས་བོད་མི་ཚོས་སྤོབས་པ་ཆེན་པོས་རོལ་བཞིན་ཡོད། ལོ་གསར་འདི་ཆོས་སྲིད་ཀྱི་བྱེད་སྒོ་དང་མ་འབྲེལ་བའི་སྟབས་ཀྱིས་ད་ལྟ་བར་དུ་བོད་ཕྱི་ནང་གང་སར་གནས་པའི་བོད་ཀྱི་ཆབ་འབངས་ཡོད་དོ་ཅོག་གིས་ལོ་གསར་ལ་རོལ་བར་བཀག་རྒྱ་སོགས་མེད་པ་ཙམ་དུ་མ་ཟད་དཔལ་ལྡན་ལྷོ་འབྲུག་གི་ལྗོངས་དང་། གློ་དོལ་ཤར་པ་སོགས་ལྷོ་བལ་གྱི་ཁོངས། མངའ་རིས་སྐོར་གསུམ་གྱི་ནང་ཚན་སྤི་ཏི་སྦལ་ཏི་སོགས་ཧིན་དྷུ་སི་ཐན་དང་པ་ཀི་སི་ཐན་གྱི་ཁོངས་ཚུན་དུ་ཡང་ལོ་གསར་གྱི་དུས་སྟོན་འདི་སྤོབས་པ་ཆེན་པོས་གཏོང་བཞིན་ཡོད། དེ་བཞིན་དུ་ཆོས་ལུགས་ཀྱི་ཆ་ནས་ཀྱང་ཡིད་ཆེས་དད་མོས་གང་ཡིན་ལ་མ་ལྟོས་པར་གངས་ཅན་བོད་ནས་ཆད་པའི་མི་སྡེ་ཚང་མས་དུས་སྟོན་འདི་རྒྱས་སྤྲོས་ཆེན་པོས་རོལ་སྲོལ་ཡོད།
  ལོ་གསར་མི་གཏང་བ་ནི་རིག་གཞུང་རང་སྲེག་ཡིན། འདི་ལྟ་བུའི་དམངས་ཁྲོད་དུས་ཆེན་གཏང་སྲོལ་རྦད་དེ་མཚམས་འཇོག་པའམ་དེ་ཆོས་དང་ཆབ་སྲིད་བྱེད་སྒོ་རྐྱང་པ་ལ་སྒྱུར་དགོས་པའི་བསམ་འཆར་འདོན་པ་ནི་མི་རིགས་ཀྱི་མཚོན་རྟགས་སུ་གྱུར་པའི་སྲོལ་རྒྱུན་རིག་གནས་གལ་ཆེན་རང་གིས་སྲེག་པའི་བྱེད་སྟངས་ཐབས་སྡུག་ཅིག་ཡིན། རང་རེ་ལ་ཆབ་སྲིད་རང་དབང་མེད་པའི་དཀའ་རྙོགས་ཡོད་པ་རྒྱུ་མཚན་དུ་བྱས་ནས་གནའ་བོའི་དུས་ནས་བརྒྱུད་དེ་ཡོང་བའི་ལོ་གསར་གཏོང་སྲོལ་མཚམས་འཇོག་པ་དེ་ནི་”རང་གིས་རང་བཞོག་ན་རང་ཕྲ་སྤྱད་དང་། རང་གིས་རང་གཏུབ་ན་རང་ཐུང་སྤྱད་”ཟེར་བའི་དཔེ་རུ་གྱུར་ཡོད། ད་དུང་འདི་ལྟ་བུ་ལ་བོད་ཀྱི་གཏམ་དཔེར། “ཚིག་པ་ཤིག་ལ་ཟོས། སློག་ཧྲུལ་མེ་ལ་སྲེག”་ཟེར་སྲོལ་ཡོད་པ་བཞིན་ཡིན།
  ཆོས་སྲིད་བྱེད་སྒོ་རྐྱང་པས་ལོ་གསར་གྱི་ཚབ་བྱེད་མི་རུང་། ལོ་གསར་ནི་མི་རིགས་ཆེན་པོ་ཞིག་གི་གཅིག་གྱུར་མཚོན་རྟགས་དང་། ནང་མི་མཉམ་འཛོམ། མི་མང་གི་བདེ་སྐྱིད། སྤྱི་ཚོགས་ཀྱི་རེ་སྨོན་མཚོན་པའི་དུས་ཆེན་སྤྱིར་བཏང་བ་ཞིག་ལས་ཆབ་སྲིད་ཀྱི་དགོས་མཁོ་དང་། ཆོས་ལུགས་ཀྱི་དད་མོས་བྱེད་སྒོ་ཕྱོགས་རེ་བ་ཞིག་དང་བསྡུར་ཐབས་གཏན་ནས་མེད། དམངས་ཁྲོད་སྲོལ་རྒྱུན་དེ་དག་ནི་ཆོས་སྲིད་བྱེད་སྒོ་དང་མ་འབྲེལ་བར་རྒྱང་ག་ཚོད་བཀྱེད་ཐུབ་པ་དེ་ཙམ་གྱིས་སྲོལ་རྒྱུན་རིག་གནས་དེ་ཉིད་ཡོངས་ཁྱབ་ཅན་དང་ཡུན་དུ་བརྟན་པ་ལ་ཕན་ཐོགས་ཆེན་པོ་ཡོད། དཔེར་ན། སྔོན་མ་ལྷོ་ནུབ་མི་རིགས་སློབ་ཆེན་བོད་རིག་པའི་སྡེ་ཚན་དུ་བོད་ཀྱི་ལོ་གསར་གཏང་སྲོལ་ཡོད་པས་ཉིན་དེའི་ཕྱི་དྲོ་ནི་མི་རིགས་ལྔ་བཅུ་ང་དྲུག་གི་སློབ་མ་ཚང་མའི་སྤྲོ་སྣང་ཆེ་ཤོས་ཀྱི་དུས་ཚོད་ཅིག་ཡིན་པས་ཚང་མ་ཆང་གིས་བཟི་ཡོད་སྐད། ལོ་གསར་ལ་ཆོས་སྲིད་ཀྱི་བྱེད་སྒོ་གཞན་དང་མི་འདྲ་བའི་ཁྱད་ཆོས་ཡོད། དེ་ཡང་བོད་ཀྱི་ཆོས་སྒྲུབ་ཏུ་ཤོག་ཅེས་བོས་ན་ཡོང་མཁན་མང་པོ་མི་རྙེད། བོད་ཀྱི་ཆབ་སྲིད་ལས་འགུལ་ལ་ཞུགས་སུ་ཤོག་ཅེས་བོས་ན་དེ་ལས་ཉུང་ཞིག་ལས་ཞུགས་མཁན་མེད། བོད་ཀྱི་ལོ་གསར་ལ་ང་ཚོས་སྣེ་ལེན་བྱེད་ནུས་ན་ཕལ་ཆེར་འཛམ་གླིང་གི་མི་གྲངས་དུང་ཕྱུར་བདུན་ཅུ་བོ་ཡང་དགའ་བཞིན་སྤྲོ་བཞིན་དུ་བསྡུ་ནུས་པར་ཐག་ཆོད། དྲི་མ་མེད་པའི་སྲོལ་རྒྱུན་རིག་གནས་དེ་ཆོས་དང་ཆབ་སྲིད་ཀྱི་བྱེད་སྒོར་སྒྱུར་བ་དེ་ནི་མིག་རྒྱང་རིང་པོའི་འཐབ་ཇུས་ཤིག་མིན། རང་རེའི་སྤྱི་ཚོགས་ཀྱི་སྣེ་ཁྲིད་མཁན་དུ་སྒྲོག་བཞིན་པའི་ཚོགས་པ་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་ལས་སྣེ་ཁ་ཤས་རེས་མང་ཚོགས་ལ་ལོ་གསར་གཏང་རྒྱུ་ཡིན་མིན་དང་གཏོང་སྟངས་སོགས་ཀྱི་ལམ་སྟོན་བྱེད་སྐད་པ་དེ་ནི་འོས་བབ་གཏན་ནས་མེད་པ་ཞིག་ཡིན། དེ་ལས་ལྡོག་སྟེ་རང་རེའི་ཚོགས་པ་སྒྲིག་འཛུགས་ཚོས་བོད་མི་དང་བོད་ཀྱི་གྲོགས་པོ་ཚོ་སྤྲོ་སྐྱིད་འདུ་འཛོམས་ཆེད་དུ་ཆོས་སྲིད་ཀྱི་བྱེད་སྒོ་རྐྱང་པ་དང་མ་འབྲེལ་བའི་བོད་རང་གི་སྔར་ཡོད་སྲོལ་རྒྱུན་བསྐྱངས་ཏེ་ལོ་གསར་གཏོང་བའི་མ་དངུལ་ཟུར་བཅད་སོགས་ཐབས་ལམ་སྤྱད་དེ་མཐུན་རྐྱེན་གང་ནུས་སྦྱར་དགོས་པར་སེམས།
  ལོ་གསར་མི་གཏོང་བ་ནི་རྒྱལ་གཅེས་དཔའ་བོ་ཚོའི་རེ་འདུན་མིན། ཉེ་བའི་ལོ་ཤས་རིང་བོད་ཀྱི་རང་དབང་ལས་འགུལ་ལ་ལུས་སྲོག་བཏང་བའི་དཔའ་བོ་མང་པོ་ཞིག་བྱུང་བས་ལོ་གསར་མི་གཏོང་ཟེར་བ་དེ་ནི་དགྲ་དགའ་གཉེན་སྡུག་གི་བྱེད་སྟངས་ཤིག་ཡིན། སྤྱིར་དཔའ་བོའི་གདུང་རྒྱུད་མ་ཆད་པའི་གདོང་དམར་བོད་ཀྱི་ལུགས་སྲོལ་ལ་དཔའ་བོ་གཡུལ་དུ་ཤི་བར་མྱ་ངན་བྱེད་སྲོལ་མེད། གལ་སྲིད་ངའི་ནང་མི་སྤུན་ཉེ་ཞིག་གིས་བོད་སྤྱིའི་རང་དབང་ལས་དོན་ལ་ལུས་སྲོག་ཕུལ་ཐུབ་ཡོད་པ་ཡིན་ན་ངའི་ཁྱིམ་ཚང་གིས་ལོ་གསར་རྒྱས་སྤྲོས་བརྗིད་ཉམས་ལྡན་པ་ཞིག་ལ་རོལ་ངེས་ཡིན། དཔའ་བོ་དཔའ་མོ་ཚོའི་ཐ་ཚིག་ཞལ་ཆེམས་མང་པོ་ཞིག་ཤུལ་དུ་བཞག་པ་དེ་དག་ལས་ཀྱང་བོད་མིའི་མཐུན་སྒྲིལ་གཅིག་གྱུར་དང་། སྲོལ་རྒྱུན་རིག་གནས་རྒྱུན་འཛིན་དར་སྤེལ། མི་རིགས་ཀྱི་ལ་རྒྱ་འཛིན་དགོས་ཚུལ་སོགས་དངོས་སུ་གསལ་ཡོད། ལོ་གསར་ནི་དེ་ལྟ་བུའི་རེ་འདུན་གྱི་མཚོན་རྟགས་གྲུབ་ཆ་གལ་ཆེན་ཡིན་ཚུལ་གོང་དུ་བཤད་པ་ལྟར་ལེགས་པས་ལོ་གསར་མི་གཏང་བ་ནི་དཔའ་བོ་དཔའ་མོ་ཚོའི་དགོངས་བཞེད་དང་རྒྱབ་འགལ་ཡིན་པར་སེམས།
  བོད་ཀྱི་ལོ་གསར་གོ་མ་མྱོང་བའི་བོད་ཀྱི་མི་རབས་གསར་པའི་སྐོར་ཞིག་འཚར་གྱིན་ཡོད། ངའི་གྲོགས་པོ་སྐལ་བཟང་ནི་བོད་ཀྱི་ཆབ་སྲིད་རང་དབང་རྩོད་ལེན་ལ་ཆོད་སེམས་ཆེན་པོ་ཡོད་མཁན་ཞིག་དང་། སྲོལ་རྒྱུན་རིག་གནས་ལ་དད་དུང་བླ་མེད་ཡོད་མཁན་ཞིག་ཡིན། ཁོང་ལ་ལོ་བདུན་དུ་སོན་པའི་བུ་ཞིག་ཡོད། བུ་ཆུང་དེ་ཡང་རིག་པ་གྲུང་ཞིང་གཏམ་བཤད་ལ་མཁས་པ་སོགས་སྙིང་དུ་འབབ་པ་ཞིག་འདུག བུ་ཆུང་དེས་ཕ་ཡུལ་བོད་མཐོང་མ་མྱོང་མོད་བོད་ཀྱི་སྐོར་གླེང་བ་དང་ཉན་པར་དགའ་སྤོབས་ཆེན་པོ་འདུག ཁོས་ང་ལ་བོད་ཀྱི་སྐོར་ཁོ་རང་གིས་གང་ཤེས་པ་ཁ་ཤས་བཤད་བྱུང་། དེར་ངས་ཁོ་ལ་”བོད་ཀྱི་དུས་ཆེན་གང་དང་གང་ཤེས”་ཞེས་དྲིས། དེར་ཁོས། གསུམ་ཅུའི་དུས་དྲན་དང་ས་ག་ཟླ་བ་གཉིས་བགྲངས་བྱུང་། དེར་ངས། ཁྱོད་ཚོས་གསུམ་ཅུ་དུས་དྲན་ལ་གང་བྱེད་ཅེས་དྲིས་སྐབས་ཁོས་”རྒྱ་དམར་གྱི་དར་ཆ་མེ་ལ་སྲེག་ཅིང་ངའི་ཨ་ཕ་ཉིན་དེར་ངུས་ནས་འདུག་གི་རེད་”ཟེར། ས་ག་ཟླ་བ་ལ་གང་ཞིག་བྱེད་དྲིས་སྐབས། ཁོས་”ཉིན་དེར་མཆོད་མེ་སྦར་དགོས་པ་རེད་”ཟེར། དེ་ན་ལོ་གསར་སྐབས་གང་བྱེད་དྲིས་སྐབས་ཁོས་ལོ་གསར་ཟེར་བ་དེ་གཏན་ནས་ཤེས་ཀྱིན་མི་འདུག དེར་ངས་གྲོགས་པོ་སྐལ་བཟང་ལ་དེ་ལུགས་བཤད་སྐབས། སྐལ་བཟང་གིས། “རེད་རེད། ལས་ངན་འདི་ཚོར་ལོ་གསར་གྱི་བསོད་ནམས་ཞིག་མེད་པ་རེད། བུ་འདི་ལོ་ན་གཉིས་ལ་སོན་པའི་ལོ་ནས་ང་ཚོས་ལོ་གསར་གཏན་ནས་བཏང་མེད་”ཟེར། སྐབས་དེར་ངའི་སེམས་ལ་འཇིགས་སྣང་ཞིག་སླེབས་བྱུང་། ལོ་གསར་གྱི་བསོད་ནམས་མེད་པར་བྱེད་མཁན་དེ་ང་རང་ཚོ་རེད། ང་ཚོས་ཚིག་པ་ཤིག་ལ་ཟོས། སློག་ཧྲུལ་མེ་ལ་བསྲེགས་པའི་དཔེ་ལྟར་བྱས་པ་ལས་གཞན་གང་ཡང་མིན།
  ལོ་གསར་ནི་ནོར་བུ་ཞིག་ཡིན། ལོ་གསར་ལ་རང་རེ་བོད་མི་རྒན་གཞོན་རིས་མེད་ཀྱིས་དགའ་མོས་བྱེད་པ་དང་། སྲོལ་རྒྱུན་ཆོས་སྲིད་ཀྱི་རིག་གནས་གླེང་སར་རྣ་བ་འོན་ནས་བསྡད་ཡོད་པའི་ན་གཞོན་ཀླད་གསར་ཚོས་ཀྱང་ལོ་གསར་འདུ་འཛོམ་ཞེས་པ་དེ་ཐོས་སྐབས་པདྨའི་མཚོ་ལ་ངང་པ་འདུ་བ་བཞིན་དུ་རང་རེའི་ཕོ་གསར་མོ་གསར་སྟག་འདྲ་གཟིག་འདྲ་བ་ཚོའི་གདོང་པ་འཛུམ་གྱིས་གང་ནས་འདུ་ཡོང་བ་དེས་ཀྱང་ལོ་གསར་གྱི་འགུགས་ཤུགས་མཐོང་ནུས། དེ་བཞིན་དུ་བོད་ཀྱི་གྲོགས་པོ་རུ་བརྩི་བའི་ཤར་ནུབ་ཀྱི་མི་སྣ་སུ་ཡིན་ཡང་བོད་ཀྱི་ལོ་གསར་ཞེས་བྱ་ཁུ་ཡུག་གིས་གནམ་ཆུ་སྒུག་པ་བཞིན་བྱེད། མདོར་ན་ང་ཚོའི་ལོ་གསར་ལ་རང་རེའི་བྱིས་པ་རྣམས་དགའ་བ་ཙམ་མིན་པར་བོད་ལོ་གསར་གྱི་མདུན་དུ་འཛམ་གླིང་གི་མི་ཚང་མ་བོད་ཀྱི་བྱིས་པར་བསྒྱུར་ནུས་པའི་ནོར་བུ་ཞིག་ཡིན། བོད་ལ་གྲོགས་པོ་མང་པོ་ཡོད་དོན་དེ་ཡང་ཕྱིའི་མི་མང་པོས་བོད་ལ་ནོར་བུ་ཁ་ཤས་ཤིག་ཡོད་པར་ཡིད་ཆེས་བྱེད། ལོ་གསར་ནི་བོད་ཀྱི་ནོར་བུའི་ཡ་གྱལ་ཞིག་ཡིན། བོད་ཀྱི་ནོར་བུ་འདི་ཚོའི་ནུས་པ་ནི་གཅིག་ཁོ་ན་ཡིན་པར་འདོད། བོད་ཀྱི་ནོར་བུ་དེ་ཚོས་བོད་མི་རང་དང་བོད་མི་ལ་ཁ་འཁོར་ཚད་ཚང་མའི་གདོང་ལ་འཛུམ་མདངས་དབྱུངས་བའི་ནུས་པ་དང་ལྡན་པར་ཡིད་ཆེས་ནས་མི་མང་པོ་ཞིག་བོད་ཀྱི་གྲོགས་པོ་བྱེད་པར་དགའ། དེ་ལྟ་བུའི་ནོར་བུ་ཞིག་མེད་པར་བྱེད་ནི་སྨྱོན་པ་དང་བླུན་པོའི་བྱ་བ་ལས་གཞན་མིན་ཞེས་ངས་མགྲིན་པ་གཟེངས་སུ་བསྟོད་ནས་གླེང་འདོད་བྱུང་།

雪域高原的环境遭难 是谁埋下的祸根？

       藏族人本是游牧民族，在广大的草原上骑马奔驰射击和放牧，人烟稀少，人际关系简单而珍贵，所以，人心很单纯，不象汉人密集定居村落的农耕文化。密集定居村落的农耕文化更容易受几千年的中央集权的专制文化和思想的洗脑毒害。现在进行的退牧还农，密集定居，就是要进行集中洗脑改造本土传统文化，使雪域高原全面同化。草原一片一片地变为定居点，那里永远就不会长草了。接下来就是土地退化，沙化，腐化。还有开山掘矿。人民自生迫灭。民族末日早就开始了。

       保护天，保护地，保护自然环境，保护西藏高原就是保护亚洲和保护世界。为什么说神 农之世以来的文明只有部分文明由人类经手产生呢？因为，神农之世以来的文 明由神农之世以来的万物共同创造，人类只是万物的一种，人类又依赖其它万 物生存。万物中，人类依赖度最高的物是天地：没有天——大气圈，就没有呼 吸的空气，就没有昼夜、气温和降水；没有地，人类就无法立足，就没有土地，就没有地载的万物和地生的万物。
    如果雪域高原的环境保护得不到保证，整个亚洲中下游地区的水源就没有了保证，连带责任，谁是谁非？？？谁来负责，政府的过度开发必须为此买单！！！

祈祷我的上师 我的太阳 永驻苍生大地

恩师,我心里的太阳，我一昼夜一昼夜的轻诵,您交给我的佛经,并不是因为这是您交给我的功课,而是深信我们能在文字里想见.您的面容如同佛陀一般,宁静,自然,安详.我的心如同佛子一般,清静,慈悲,勇敢.我亲爱的喇嘛,一念咫尺,一念天涯!
愿您永驻大地，造福苍生，洗净那些污垢的灵魂，还人生一场清静。

雪域高原众生的太阳的解释

    达赖喇嘛（藏文：ཏཱ་ལའི་བླ་མ་，藏语拼音：Dalai Lama，威利：Taa-la'i Bla-ma）是藏传佛教中格鲁派（黄教）转世传承的领袖。除第一世达赖喇嘛之外，历代达赖的名字都是“嘉措”（藏文：རྒྱ་མཚོ་，藏语拼音：Gyaco，威利：rgya mtsho），藏文意为“海洋”，译为蒙古语后，即为“达赖”（蒙古语：ᠳᠠᠯᠠᠶ，西里尔：далай）；“喇嘛”是藏语对上师的称呼，也隐含着“智慧”之意。“达赖喇嘛”通常指“智慧深似海”，即是蒙古土默特部首领俺答汗给予第三世达赖喇嘛索南嘉措的尊号。根敦朱巴为格鲁派创始人宗喀巴的弟子，被追认为第一世达赖喇嘛。第四世达赖喇嘛云丹嘉措是俺答汗的孙子，也是唯一一名蒙古人出任达赖喇嘛。目前的达赖喇嘛是第十四世丹增嘉措。
达赖喇嘛被视为是观世音菩萨的化身，在藏语中叫做“sPyan-ras-gzigs”（藏文：སྤྱན་རས་གཟིགས་）。西藏人称达赖喇嘛为嘉瓦仁波切（藏文：རྒྱལ་བ་རིན་པོ་ཆེ་，威利：rGyal-ba Rinpoche），即伟大的保护者、法王；或益西诺布（藏文：ཡི་ཤེས་ནོར་པུ་，威利：Ye-shes Nor-bu），充满喜悦的宝石、如意之宝；或昆顿（Kundun），即有求即来。西藏人称蒙古可汗是金刚手菩萨的化身，满清皇帝是文殊师利菩萨化身。
班禅额尔德尼被藏人视为“无量光佛”即“阿弥陀佛”的化身，最早拥有班禅称号的罗桑却吉坚赞（四世班禅）是五世达赖的老师；就格鲁派传承而言，第一世班禅克珠杰是宗喀巴两大弟子（另一大弟子是贾曹杰）之一。
    1546年索南嘉措被迎至哲蚌寺内，成为根敦嘉措的转世，自此西藏佛教格鲁派实行活佛转世制度正式开始。1578年，蒙古族放弃了对萨满教的信仰，改信佛教，俺答汗为索南嘉措上尊号为“圣识一切瓦齐尔达喇达赖喇嘛”。此为“达赖喇嘛”一词的出处，同时追认根敦嘉措为二世达赖喇嘛，根敦朱巴为一世达赖喇嘛。
五世达赖喇嘛阿旺罗桑嘉措时黄教（格鲁派）在藏区已经兴起，但信奉噶玛噶举派的藏巴汗统治着西藏中部地区。1642年，阿旺罗桑嘉措邀请蒙古和硕特部首领顾实汗领兵入藏，推翻了藏巴汗政权，建立了“甘丹颇章政权”的联合统治。
宗喀巴经言：达赖六世，班禅七世后，不复再来。六世以后，系谱混乱。
历史上掌握过西藏政教实权的达赖喇嘛共有三位：得到蒙古顾实汗支持的五世达赖喇嘛罗桑嘉措、康熙皇帝册立的七世达赖喇嘛格桑嘉措、清帝退位后返回西藏执政的十三世达赖喇嘛土登嘉措。其他历世达赖喇嘛在位时，西藏的政治实权掌握在蒙古汗王、俗官噶伦或四大林等摄政活佛手中。
                                                            历世达赖喇嘛
                    目前，达赖喇嘛已历十四世，以下是历世达赖喇嘛列表^[1][2]。

世代	生卒时间	坐床时间	中文姓名	藏文姓名	藏语拼音
第一世	1391年－1474年	追认	根敦朱巴	དགེ་འདུན་འགྲུབ་	Gêdün Chub
第二世	1475年－1542年	追认	根敦嘉措	དགེ་འདུན་རྒྱ་མཚོ་	Gêdün Gyaco
第三世	1543年－1588年	1578年	索南嘉措	བསོད་ནམས་རྒྱ་མཚོ་	Soinam Gyaco
第四世	1589年－1616年	1603年	云丹嘉措	ཡོན་ཏན་རྒྱ་མཚོ་	Yoindain Gyaco
第五世	1617年－1682年	1622年	罗桑嘉措	བློ་བཟང་རྒྱ་མཚོ་	Lobsang Gyaco
第六世[3]	1683年－1706年	1697年	仓央嘉措	ཚངས་དབྱངས་རྒྱ་མཚོ་	Cangyang Gyaco
第七世[3]	1708年－1757年	1720年	格桑嘉措	བསྐལ་བཟང་རྒྱ་མཚོ་	Gaisang Gyaco
第八世	1758年－1804年	1762年	强白嘉措	འཇམ་དཔལ་རྒྱ་མཚོ་	Qambê Gyaco
第九世	1806年－1815年	1808年	隆朵嘉措	ལུང་རྟོགས་རྒྱ་མཚོ་	Lungdog Gyaco
第十世	1816年－1837年	1822年	楚臣嘉措	ཚུལ་ཁྲིམས་རྒྱ་མཚོ་	Cüchim Gyaco
第十一世	1838年－1855年	1842年	凯珠嘉措	མཁས་གྲུབ་རྒྱ་མཚོ་	Kaichub Gyaco
第十二世	1856年－1875年	1860年	成烈嘉措	འཕྲིན་ལས་རྒྱ་མཚོ་	Chinlai Gyaco
第十三世	1876年－1933年	1879年	土登嘉措	ཐུབ་བསྟན་རྒྱ་མཚོ་	Tubdain Gyaco
第十四世	1935年－至今	1940年	丹增嘉措	བསྟན་འཛིན་རྒྱ་མཚོ་	Dainzin Gyaco